alpha là gì?

alpha (ˈæl.fə )
Dịch nghĩa: an-pha
Danh từ

Từ “alpha” trong tiếng Anh có nhiều nghĩa khác nhau tùy theo ngữ cảnh sử dụng. Dưới đây là các nghĩa phổ biến nhất của “alpha”, kèm theo giải thích tiếng Việt:

1. Alpha = Chữ cái đầu tiên trong bảng chữ cái Hy Lạp

Alpha (Α, α) là chữ cái đầu tiên trong bảng chữ cái Hy Lạp, tương đương với chữ A trong bảng chữ cái Latin.

2. Alpha = Ký hiệu cho “người dẫn đầu”, “số 1” (ẩn dụ)

Dùng để chỉ người mạnh nhất, quyết đoán nhất, lãnh đạo nhóm — thường là trong xã hội loài vật hoặc trong văn hóa đại chúng.
Ví dụ:
- An alpha male is confident and naturally takes charge.
  → Một người đàn ông alpha là người tự tin và có khả năng lãnh đạo tự nhiên.

3. Alpha = Phiên bản thử nghiệm đầu tiên (trong công nghệ / phần mềm)

Dùng để chỉ phiên bản đầu tiên của một phần mềm mới, vẫn còn đang phát triển, chưa hoàn chỉnh.
Ví dụ:
- The app is still in alpha version, so expect some bugs.
  → Ứng dụng vẫn đang ở phiên bản alpha, nên sẽ có lỗi.

4. Alpha = Trong đầu tư, tài chính

Alpha là thước đo mức sinh lời vượt trội so với thị trường.
- Nếu một quỹ đầu tư có alpha = 3%, nghĩa là hiệu quả cao hơn thị trường 3%.

5. Alpha = Ký hiệu trong toán học, vật lý

Dùng làm biến số, góc, hoặc ký hiệu đại diện trong các công thức.

Tóm tắt các nghĩa của “alpha”:

Ngữ cảnh	Nghĩa của “alpha”	Tiếng Việt
Bảng chữ cái Hy Lạp	Chữ cái đầu tiên	Chữ Alpha (Α, α)
Xã hội / con người	Người đứng đầu, lãnh đạo	Người mạnh mẽ, người đầu đàn
Công nghệ	Phiên bản thử đầu tiên	Bản alpha (phần mềm chưa hoàn chỉnh)
Tài chính	Mức lợi nhuận vượt thị trường	Alpha đầu tư
Toán học / vật lý	Ký hiệu biến, góc, hệ số	Ký hiệu alpha

Ví dụ:

1. Alpha = Người lãnh đạo / đầu đàn (alpha male/female)

In wolf packs, the alpha male leads the group and makes decisions.
Trong đàn sói, con đực đầu đàn (alpha) dẫn dắt và đưa ra quyết định.

2. Alpha = Phiên bản thử nghiệm trong công nghệ

This is just the alpha version of the game, so it’s full of bugs.
Đây chỉ là phiên bản alpha của trò chơi nên còn nhiều lỗi.

3. Alpha = Ký hiệu toán học / vật lý

Let alpha be the angle between the two lines.
Gọi alpha là góc giữa hai đường thẳng.

4. Alpha = Hiệu suất vượt thị trường (tài chính)

The mutual fund generated an alpha of 2%, meaning it outperformed the market.
Quỹ đầu tư đó tạo ra alpha là 2%, tức là lợi suất cao hơn thị trường 2%.

5. Alpha = Người tự tin, dẫn dắt trong xã hội